Tổng hợp những cách kiểm tra máy tính có bị theo dõi không?

Với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ hiện đại, ngoài mặt lợi cũng có rất nhiều mặt trái. Chẳng hạn như nguy cơ máy tính bị theo dõi hoặc đánh cắp thông tin. Vậy làm thế nào để biết máy tính có bị theo dõi hay không? Trong bài viết bên dưới, Blog Thiên Minh sẽ hướng dẫn các bạn một số cách kiểm tra máy tính có bị theo dõi không.

Cách kiểm tra máy tính có bị theo dõi không qua lịch sử mở file

Máy tính hoạt động trên hệ điều hành Windows 10 cho phép người sử dụng lưu lại lịch sử truy cập các tệp tin, hình ảnh, tài liệu,… trong mục This PC. Dựa vào tính năng đặc biệt này, người dùng có thể áp dụng nó như một cách để kiểm tra máy tính có bị theo dõi không hay ai đó đã mở những tệp tin này trên máy tính gần đây. Cách kiểm tra chi tiết xem máy tính có bị theo dõi hay không như sau:

Cách kiểm tra máy tính có bị theo dõi hay không qua lịch sử mở file

• Bước 1: Các bạn mở mục This PC trên máy tính chạy hệ điều hành Windows 10.

• Bước 2: Kế tiếp nhấn chọn mục Quick Access >> Recent file để xem tất cả lịch sử lưu trữ tệp tin gần đây trên máy tính của bạn.

Lưu ý: Các dữ liệu lịch sử truy cập trong mục Recent file sẽ không thể tự mất đi mà trường hợp này chỉ xảy ra khi có người xóa. Vì vậy, nếu máy tính của bạn đang bị theo dõi và kẻ theo dõi đã xóa hết tệp tin truy cập trong phần lịch sử, chắc chắn đã có người khác truy cập, sử dụng.

Kiểm tra thông qua lịch sử trình duyệt Web

Kiểm tra thông qua lịch sử trình duyệt Web

Hiện nay, có rất kẻ xấu theo dõi máy tính của người khác để truy cập trình duyệt web và khai thác những thông tin cá nhân. Chẳng hạn như: tài khoản mạng xã hội, tài khoản ngân hàng, tài khoản email…

Vì vậy, các bạn cần thường xuyên kiểm tra lịch sử website trên máy tính của mình. Để kiểm tra lịch sử trình duyệt trang web, các bạn có thể thực hiện bằng cách sử dụng tổ hợp phím Ctrl + H.

Kiểm tra đăng nhập lạ ở trên máy tính 

Kiểm tra đăng nhập lạ ở trên máy tính 

Để truy cập vào máy tính chạy trên hệ điều hành Windows 10, các bạn cần phải nhấn nút Enter để truy cập màn hình chính từ LockScreen dù có đặt mật khẩu hay không. Do đó, thông tin truy cập mỗi một lần đăng nhập đều sẽ được ghi lại chi tiết ngày giờ ở trên hệ thống. Đây là cơ sở để các bạn kiểm tra xem máy tính của mình có bị theo dõi hay không. Để xem được lịch sử các lần đăng nhập lạ trên máy tính, hãy thực hiện như sau: .

• Bước 1: Mở Menu Start ở trên màn hình Windows, sau đó nhập từ khóa Event Viewer để xem nhật ký đăng nhập máy tính.

• Bước 2: Kế tiếp, mọi người chọn lệnh Windows Logs và tìm tới mục Security để xem những thông tin liên quan đến chi tiết các lần đăng nhập, cũng như kích hoạt hệ điều hành Win 10. Tại đây sẽ lưu giữ mọi thông tin về số lần kích hoạt và thời gian đăng nhập trên máy tính Windows của người dùng.

• Bước 3: Trong mục này, các bạn cần quan tâm tới mục Event ID 4672 vì đây được xem là những lần đăng nhập đặc biệt. Mục này là quyền đăng nhập từ xa thông qua mạng Internet nên khả năng cao là máy tính đã bị theo dõi bởi một thiết bị khác. Để nhanh chóng tìm kiếm những kết quả liên quan đến mục Event ID 4672, các bạn chỉ cần chọn lệnh Find…

• Bước 4: Sau khi nhận được kết quả logs 4672, các bạn hãy theo dõi mốc thời gian khởi động để xem có điều gì bất thường hay không. Nếu có, mọi người nên cảnh giác vì có thể máy tính đã bị theo dõi.

Những câu hỏi thường gặp về máy tính bị theo dõi

Câu hỏi 1: Làm sao để biết máy tính của tôi có đang bị theo dõi hay không?

• Trả lời: Để nhận biết máy tính có bị theo dõi hay không, bạn nên chú ý đến một số dấu hiệu bất thường như: máy chạy chậm đột ngột, quạt tản nhiệt hoạt động liên tục dù không mở ứng dụng nặng, trình duyệt tự động mở những trang web lạ, hoặc xuất hiện các cửa sổ quảng cáo (popup) bất thường. Ngoài ra, nếu thấy các phần mềm lạ xuất hiện mà bạn không cài đặt, hay các tệp tin bị thay đổi, đó cũng có thể là dấu hiệu máy bị cài phần mềm gián điệp. Kiểm tra trình quản lý tác vụ (Task Manager) để xem có tiến trình lạ nào đang chạy không. Cuối cùng, hãy sử dụng phần mềm diệt virus hoặc các công cụ chuyên phát hiện phần mềm gián điệp (spyware) để quét toàn bộ hệ thống. Nếu nghi ngờ, nên nhờ chuyên gia kiểm tra sâu hơn.

Câu hỏi 2: Ai có thể theo dõi máy tính của tôi và họ theo dõi bằng cách nào?

• Trả lời: Máy tính của bạn có thể bị theo dõi bởi nhiều đối tượng khác nhau như hacker, phần mềm gián điệp (spyware), hoặc thậm chí là những người quen biết có ý đồ xấu. Các phương pháp phổ biến để theo dõi bao gồm: cài phần mềm gián điệp, mã độc (malware), hoặc thông qua email chứa liên kết/phần mềm độc hại. Một số trường hợp, máy bị xâm nhập do sử dụng mạng Wi-Fi công cộng không an toàn hoặc cài đặt phần mềm bẻ khóa (crack) chứa virus. Hacker cũng có thể dùng phương thức tấn công phishing để đánh lừa bạn cung cấp thông tin đăng nhập từ xa. Việc cài keylogger (phần mềm ghi lại phím bấm) cũng giúp hacker ghi lại mọi thao tác của bạn, kể cả mật khẩu và tin nhắn.

Câu hỏi 3: Máy tính bị theo dõi có nguy hiểm như thế nào?

• Trả lời: Máy tính bị theo dõi có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Thứ nhất, các thông tin cá nhân như tài khoản ngân hàng, email, mạng xã hội có thể bị đánh cắp, từ đó kẻ xấu thực hiện các hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Thứ hai, các dữ liệu quan trọng lưu trong máy như hợp đồng, tài liệu công việc, hình ảnh riêng tư có thể bị lộ hoặc bị mã hóa (ransomware) đòi tiền chuộc. Ngoài ra, hacker có thể điều khiển máy tính từ xa để tham gia vào các hoạt động bất hợp pháp như tấn công mạng, gửi spam, phát tán virus đến người khác. Nguy hiểm hơn, nếu máy tính bị theo dõi trong thời gian dài mà bạn không phát hiện, bạn sẽ mất quyền kiểm soát các tài khoản cá nhân mà không hề hay biết.

Câu hỏi 4: Làm sao để phòng tránh việc bị theo dõi máy tính?

• Trả lời: Để tránh bị theo dõi, trước hết bạn nên sử dụng phần mềm diệt virus và tường lửa đáng tin cậy, luôn cập nhật phiên bản mới nhất. Tuyệt đối không tải phần mềm không rõ nguồn gốc hoặc các file đính kèm từ email lạ. Khi sử dụng Wi-Fi công cộng, hãy hạn chế truy cập tài khoản cá nhân và sử dụng VPN để mã hóa kết nối. Đặc biệt, không nên cài các phần mềm crack hay keygen vì đa số đều chứa mã độc. Định kỳ kiểm tra lại các phần mềm đang chạy trên máy, gỡ bỏ những ứng dụng không rõ nguồn gốc. Đồng thời, cập nhật hệ điều hành và phần mềm thường xuyên để vá các lỗ hổng bảo mật. Việc thiết lập mật khẩu mạnh, bảo vệ 2 lớp (2FA) cho tài khoản cũng giúp ngăn ngừa rủi ro bị chiếm quyền điều khiển.

Câu hỏi 5: Nếu máy tính bị theo dõi rồi thì phải làm sao?

• Trả lời: Khi nghi ngờ máy tính bị theo dõi, điều đầu tiên bạn nên làm là ngắt kết nối internet để tránh bị hacker điều khiển tiếp. Sau đó, dùng phần mềm diệt virus và các công cụ chuyên phát hiện mã độc để quét toàn bộ hệ thống. Nếu phát hiện phần mềm lạ, hãy gỡ bỏ ngay. Trong trường hợp nghiêm trọng, nên sao lưu dữ liệu quan trọng và cài lại hệ điều hành để loại bỏ hoàn toàn phần mềm gián điệp. Ngoài ra, bạn cần đổi toàn bộ mật khẩu các tài khoản email, mạng xã hội, ngân hàng từ một thiết bị an toàn khác. Nếu không chắc chắn, hãy tìm đến các trung tâm dịch vụ bảo mật hoặc chuyên gia CNTT để được hỗ trợ kiểm tra sâu hơn. Đồng thời, thông báo cho bạn bè, người thân nếu lo ngại thông tin bị lộ để họ phòng tránh lừa đảo.

Kết luận

Qua bài viết trên đây, Blog Thiên Minh hy vọng các bạn đã nắm rõ những cách kiểm tra máy tính có bị theo dõi hay không?. Hãy thường xuyên truy cập trang web của chúng tôi để biết thêm nhiều thông tin hữu ích khác!